Co pracodawca powinien zrobić chcąc zatrudnić obywatela Ukrainy, który wjechał do Polski po 24 lutego, a jakie kroki ma wykonać pracownik, aby zapewnić sobie legalną pracę i pobyt?

2 lata temu
4 minut

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa zapewnia obywatelom Ukrainy, którzy przebywają w Polsce legalnie możliwość podjęcia zatrudnienia na terytorium Polski bez obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę. Oznacza to, że szczególne zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy nie tylko dotyczą osób, które przyjechały do Polski po dniu 24.02.2022 r., ale wszystkich, którzy przebywają w Polsce legalnie. Uprawnienie to nie dotyczy jednakże obywateli Ukrainy, którzy złożyli wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce. Takie osoby uzyskują prawo do pracy, jeśli decyzja w sprawie ochrony międzynarodowej nie zostanie wydana w ciągu 6 miesięcy od daty złożenia przez nich wniosku o tę ochronę. 

Posiadanie numeru PESEL nie jest niezbędne do korzystania z uprawnienia do podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy.

Jakie kroki powinien podjąć pracodawca zatrudniający obywatela Ukrainy?

Pracodawca powinien powiadomić w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy  przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi.

Powiadomienie następuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl.

Takie powiadomienie uprawnia cudzoziemca do wykonywania pracy bez obowiązku posiadania zezwolenia na pracę lub oświadczenia. Niewypełnienie tych warunków oznacza brak możliwości wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę. 

W powiadomieniu podmiot powierzający wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy przekazuje:

  1. informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy:
  1. nazwę albo imię (imiona) i nazwisko,
  2. adres siedziby albo miejsca zamieszkania,
  3. numer telefonu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym,
  4. numer identyfikacyjny NIP i REGON – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą albo numer PESEL – w przypadku osoby fizycznej,
  5. numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy obywatelowi Ukrainy, który prowadzi agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej,
  6. symbol PKD oraz opis wykonywanej działalności związanej z pracą obywateli Ukrainy;

2. dane osobowe obywatela Ukrainy:

  1. imię (imiona) i nazwisko,
  2. datę urodzenia,
  3. płeć,
  4. obywatelstwo,
  5. rodzaj, numer i serię dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość oraz państwo, w którym wydano ten dokument,
  6. numer PESEL – o ile został nadany;

3) rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy;

4) stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy;

5) miejsce wykonywanej pracy.

Oprócz konieczności powiadomienia Powiatowego Urzędu Pracy przez pracodawcę o zatrudnieniu obywatela Ukrainy, praca ta musi być wykonywana w wymiarze pracy nie niższym niż wskazany w powiadomieniu oraz za wynagrodzeniem nie niższym niż ustalone według stawki określonej w powiadomieniu.

Uzupełnieniem powyższej regulacji jest wymóg uwzględnienia tych informacji tj. wynagrodzenia określonego według stawki miesięcznej lub godzinowej oraz wymiaru czasu pracy lub liczby godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu, w powiadomieniu.

Obywatele Ukrainy (oraz niektórzy członkowie ich rodzin nie mający obywatelstwa ukraińskiego), którzy:

  • przybyli legalnie do Polski z Ukrainy od 24 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi w Ukrainie i 
  • deklarują zamiar pozostania w Polsce, 

przebywają legalnie w Polsce od 24.02.2022 r. do 30.06.2024 r.

Osoby te mogą ubiegać się udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej, pobyt czasowy w celu w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Nie jest jednak możliwe ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy w innych przypadkach. Ponadto jeśli  wnioski obywateli Ukrainy o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, ale nie będą oni spełniać przesłanek udzielenia tego zezwolenia (uzasadnienie celu pobytu w Polsce, dłuższego niż 3 miesiące) lub zajdą niektóre przesłanki uzasadniające odmowę, to takim osobom będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy na okres 1 roku, licząc od dnia wydania decyzji.