Czy będę mógł(-ogła) w dowolnej chwili powrócić do Ukrainy?

2 lata temu
3 minut

Osoby, które znajdują się obecnie na terytorium Polski i korzystają z zapisów tzw. specustawy (tj. obywateli Ukrainy i ich małżonków, którzy przekroczyli pl-ukr granicę po 24 lutego br.) mogą w każdej chwili wrócić do Ukrainy. 

Ponowny wjazd z Ukrainy do Polski zależy od posiadanych dokumentów:

  • jeśli obywatel(-ka)  Ukrainy posiada paszport biometryczny, ale nie posiada dokumentu  elektronicznego diia.pl, możliwe będzie ponowne przekroczenie granicy na podstawie paszportu  o ile przekraczający(-a) granicę nie wykorzystał jeszcze okresu pobytu w ruchu bezwizowym w obszarze Schengen w wysokości 90 dni w każdym okresie 180-dniowym,
  • jeśli obywatel (-ka) Ukrainy  posiada dokument elektroniczny diia.pl oraz ważny paszport, możliwy będzie ponowny wjazd takiej osoby na podstawie ww. elektronicznego dokumentu pobytowego wraz z ważnym dokumentem podróży (paszportem) – w takiej sytuacji możliwe jest swobodne przekraczanie granicy  do 30 czerwca 2024 r., a w niektórych przypadkach do 31 sierpnia lub 30 września 2024 r. 
  • jeśli nie zachodzi żaden z powyższych przypadków (np. obywatel Ukrainy  posiada  zwykły paszport i nie przysługuje mu elektroniczny dokument diia.pl)  wówczas – choć w teorii osoba podlegająca specustawie powinna móc swobodnie przekraczać granicę wiemy, że w praktyce są z tym problemy – przekraczając granicę najbezpieczniej będzie  ubiegać się o  zgodę Komendanta placówki Straży Granicznej na wjazd z powodów humanitarnych. 

Zgoda ta udzielana jest bez szczególnego trybu, a przesłanki jej udzielenia określone są w art. 6 ust. 5 lit. c Kodeksu granicznego Schengen- przesłanki te stanowią niejako klauzule generalne (są bardzo szerokie i pozwalają na znaczną dowolność interpretacyjną), a charakter zgody jest fakultatywny tj. komendant wyrazić zgodę może, ale nie musi. 

Nie można więc jednoznacznie stwierdzić, że za każdym razem komendant taką zgodę wyrazi i będzie możliwy wjazd na terytorium Polski. Aktualna sytuacja polityczna wskazuje na to, że zgoda taka przy braku dokumentów zostanie udzielona, ale nikt nie może dać gwarancji, że podczas pobytu danej osoby na Ukrainie sytuacja nie ulegnie zmianie lub że Komendant po sprawdzeniu danej osoby podczas ponownego wjazdu nie uzna, że osoba ta nie może wjechać, ponieważ skoro dobrowolnie wyjechała to znaczy, że może przebywać w Ukrainie.

Warto zwrócić przy tym uwagę, że zgodnie ze stanowiskiem polskiego MSWiA każdy obywatel Ukrainy powinien zostać wpuszczony na terytorium Polski, choćby przyjeżdżał do Polski kolejny raz po 24 lutego 2022 roku, o ile wjazd ten jest z terytorium Ukrainy i jest związany z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, bez względu na posiadane przez cudzoziemca dokumenty.

Jeśli więc obywatel Ukrainy spełnia przesłanki objęcia go ochroną czasową przewidzianą w specustawie, to na tej podstawie powinien być wpuszczony na terytorium RP.