Gdzie mam płacić podatki, jeśli jestem obywatelem Ukrainy i mieszkam w Polsce ponad 183 dni?

6 miesięcy temu
3 minut

Przekroczenie okresu 183 dni pobytu w Polsce może mieć dla obcokrajowców (w tym uchodźców wojennych z Ukrainy) istotne znaczenie w zakresie ciążących na nich obowiązkach podatkowych. Podatki dochodowe w Polsce zobowiązane płacić wszystkie osoby fizyczne, które:

  • posiadają status rezydenta podatkowego (przebywają w Polsce dłużej niż 183 dni w roku lub posiadają tutaj centrum interesów życiowych) – w ich przypadku opodatkowaniu podlegają wszystkie uzyskiwane przez nią dochody, niezależnie od miejsca ich osiągnięcie;
  • są tzw. nierezydentami (nie spełniają warunku do uznania ich za rezydentów) – opodatkowani są wyłącznie w odniesieniu do dochodów wygenerowanych w Polsce. 

Zapisy łączącej Polskę i Ukrainę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują, że obywatel (rezydent podatkowy) Ukrainy może stać się rezydentem podatkowym w Polsce po przekroczeniu terminu 183 dni. Determinujące znaczenie, czy do takiej sytuacji dojdzie, będzie miała odpowiedź na pytanie, czy ośrodek interesów życiowych (np. najbliższa rodzina, należąca do niego nieruchomość) tej osoby pozostał w Ukrainie. Odpowiedź twierdząca skutkować będzie uznaniem braku przeniesienia rezydencji podatkowej do Polski. W efekcie, osoba taka będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w Polsce tylko w ograniczonym zakresie – tj. od osiągniętych tutaj dochodów. 

Jednak, jeśli obywatel Ukrainy uciekający przed wojną przeniesie swój ośrodek interesów życiowych do Polski, to będzie na nim ciążył obowiązek zapłaty PIT (podatku dochodowego) od całości dochodów osiągniętych od pierwszego dnia pobytu w Polsce. Przypomnijmy, że dotyczy to wszystkich dochodów – również tych, które nie mają swojego źródła w Polsce (czyli np. dochodów z pracy bądź prowadzonej działalności gospodarczej). 

Upływ 183 dni pobytu w Polsce wywołuje również konsekwencje podatkowe dla osób, które pozostały rezydentami podatkowymi w Ukrainie, lecz świadczą pracę zdalnie z terytorium Polski. Wspomniana wcześniej umowa zawarta między Polską a Ukrainą przewiduje, że to miejsce wykonywania pracy determinuje, gdzie pracownik powinien być opodatkowany. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy pracodawca nie jest polskim podmiotem i równocześnie ukraiński pracownik nie wykonuje swojej pracy z terytorium Polski ponad 183 dni w trakcie roku. Jeśli któryś z warunków nie jest spełniony, to podatek powinien zostać zapłacony w Polsce.

Podsumowując, każda osoba, której okres pobytu w Polsce przekroczył 183 dni powinna zastanowić się czy i jaki wpływ to zdarzenie będzie miało na jej indywidualną sytuację podatkową.