Jak obywatele innych krajów niż Polska mogą kupić w Polsce mieszkanie?

2 lata temu
5 minut

Kwestie związane z nabywaniem nieruchomości przez cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Przede wszystkim wprowadza ona zasadę, że nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, które nastąpiło na skutek każdego zdarzenia prawnego (m.in. zawarcia umowy sprzedaży, darowizny, umowy dożywocia, dziedziczenia) wymaga zezwolenia. Przy czym za cudzoziemca uznaje się nie tylko osobę, fizyczną, która nie posiada obywatelstwa polskiego, ale również osobę prawną mająca siedzibę za granicą, nieposiadającą osobowości prawnej spółka osób wymienionych powyżej, mająca siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych, a także osoba prawna i spółkę handlową nieposiadającą osobowości prawnej mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowaną bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub spółki wymienione powyżej. 

Zezwolenie jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie Minister Obrony Narodowej, a w przypadku nieruchomości rolnych, jeżeli sprzeciwu również nie wniesie minister właściwy do spraw rozwoju wsi. Zezwolenie jest ważne dwa lata od dnia wydania. 

Takie zezwolenie jest wydawane na wniosek cudzoziemca po spełnieniu następujących przesłanek: 

  1. nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa; 
  2. wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z RP 

Ustawodawca przykładowo wymienia, co może być uznane za dowód potwierdzający posiadanie więzi cudzoziemca z Polską (m.in. posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia; zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej, posiadanie zezwolenia na pobyt (czasowy, stały, rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej czy wykonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego). 

Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia jest obowiązany dołączyć dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku. 

Ważne jest również, że ustawodawca przewidział liczne zwolnienia od obowiązku uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości. Nie musisz uzyskiwać zezwolenia, z wyjątkiem nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej oraz gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha, w przypadku: 

  1. nabycia samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali; 
  2. nabycia samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego; 
  3. nabycia nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej; 
  4. nabycia przez cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków; 
  5. nabycia przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego w rozumieniu prawa polskiego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat; 
  6. nabycia przez podmiot, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy na jego cele statutowe, nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast; 
  7. nabycia nieruchomości przez cudzoziemca, będącego bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym, w trybie przejęcia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji w postępowaniu egzekucyjnym; 
  8. nabycia lub objęcia przez bank będący osobą prawną określoną w art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy akcji lub udziałów w spółce, o której mowa w art. 3e, w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych. 

Uwaga: Nabycie udziału w gruncie związanego z prawem własności lokalu mieszkalnego nie wymaga uzyskania zezwolenia Ministra, gdyż jest to prawo przynależne do lokalu i jest z nim ściśle związane (nieruchomość wspólna). Zezwolenia wymaga natomiast nabycie udziałów w odrębnych nieruchomościach tj. np. drogach dojazdowych, częściach osiedli, które nabywane są wraz z lokalem, ale stanowią odrębne nieruchomości, nie wchodzą w skład nieruchomości wspólnej. (Najczęściej zadawane pytania – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji – Portal Gov.pl (www.gov.pl)) 

Umowa, której przedmiotem jest nabycie nieruchomości musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Na stronach internetowych Izb Notarialnych znajdą Państwo informacje o kancelariach notarialnych, które udzielają wsparcia osobom z Ukrainy (np. w Wielkopolsce – https://rejent.poznan.pl/pomoc-ukrainie/lista-notariuszy-udzielajacych-wsparcia/). 

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2278).