Jak zalegalizować pobyt dzieci objętych ochroną czasową po 24.08.23?

Aktualizacja: 24.08.2023

Dzieci, które korzystają w Polsce z ochrony czasowej, choćby nawet były dziećmi osób uprawnionych od 1 kwietnia 2023 roku do złożenia wniosku o pobyt czasowy w Polsce, nie mogą uzyskać karty pobytu czasowego w Polsce (w obecnym stanie prawnym). Dzieci te mają zapewnioną legalność pobytu na terytorium RP do dnia 4 marca 2024 roku. 

Brak możliwości ubiegania się przez dzieci o pobyt czasowy (np. w celu pobytu z rodzicem) wynika z generalnej zasady wyrażonej w ustawie o cudzoziemcach, zgodnie z którą osobom objętym ochroną czasową odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadza wyjątek od tej zasady, ale tylko wobec osób wykonujących pracę, wykonujących pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz prowadzących działalność gospodarczą w Polsce.

Teoretycznie złożenie wniosku o pobyt czasowy w Polsce byłoby możliwe w przypadku utraty przez dziecko ochrony czasowej. 

Wydaje się, że polski ustawodawca będzie musiał w najbliższych miesiącach uregulować kwestię pobytową dzieci osób, które objęte są ochroną czasową i od 1 kwietnia 2023 roku będą ubiegały się o pobyt czasowy w Polsce. Na takie rozwiązania oczekujemy. 

Na ten moment trzeba jednak przyjąć, że pobyt dzieci objętych ochroną czasową w Polsce jest co do zasady legalny do dnia 4 marca 2024 roku. Należy jednak wskazać, iż Do dnia 31 sierpnia 2024 r. zostaje przedłużone prawo pobytu w Polsce tych obywateli Ukrainy, którzy legalnie przybyli do Polski od 24 lutego 2022 w związku z działaniami wojennymi w Ukrainie, którzy:  

  • w dniu 4 marca 2024 r. korzystają z wychowania przedszkolnego, realizują obowiązek szkolny albo realizują obowiązek nauki w polskim systemie oświaty (zgodnie z Prawem oświatowym);
  •  w dniu 4 marca 2024 r. pobierają naukę w przedszkolu lub szkole funkcjonujących w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;
  • nie później niż w roku szkolnym 2022/2023 rozpoczęły naukę w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej lub szkole dla dorosłych;

Przedłużenie to dotyczy także rodziców lub opiekunów tych osób, jeśli są one niepełnoletnie.

Do 30 września 2024 r. przedłużony zostaje pobyt obywateli Ukrainy przystępujących do polskiego egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym.