Jaka pomoc socjalna z OPS-ów przysługuje uchodźcom z Ukrainy już teraz i czy OPS-y muszą z każdym uchodźcą spisywać plan integracji, by udzielić pomocy?

Dostęp do świadczeń z pomocy socjalnej zależeć będzie od podstawy pobytu danej osoby w Polsce. 

Konieczne jest stwierdzenie czy dana osoba jest objęta regulacjami Ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, czy ochroną czasową na podstawie decyzji Unii Europejskiej. W tym celu zobacz pkt 1 i 13 naszego poradnika Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy

Osobom objętym Ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy prawo do świadczeń z pomocy socjalnej przysługuje na takich samych zasadach jak obywatelom RP. Konieczne jest uprzednie uzyskanie numeru PESEL [ art. 29 ust. 1Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583 z późn. zm.)]. 

Świadczenia z pomocy społecznej przysługują również obywatelom Ukrainy przebywającym legalnie w Polsce na innej podstawie jeżeli członek ich rodziny powrócił do Ukrainy [art. 30 ww. ustawy]. 

UWAGA! Świadczenia z pomocy społecznej mogą być przyznane również obywatelom Ukrainy, którzy przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie (niezależnie od tego kiedy nastąpił wjazd do Polski), a których członek rodziny powrócił na terytorium Ukrainy. Uprawnienie do poszczególnych świadczeń z pomocy społecznej zależy od indywidualnej sytuacji materialnej cudzoziemca.

Osoby objęte ochroną czasową, ale nie objęte powyższą ustawą niestety nie mają prawa do świadczeń z pomocy społecznej. 

Osoby te mają jednak prawo do wsparcia w zakresie pomocy medycznej, zakwaterowania i wyżywienia albo pomocy w postaci świadczenia pieniężnego. Pomoce te przysługują przez okres nie krótszy niż 2 miesiące, lecz nie dłużej niż przez okres ważności zaświadczenia (potwierdzającego objęcia ochroną czasową). 

Pomoc w postaci zakwaterowania i wyżywienia obejmuje także takie formy pomocy jak:

1) stała pomoc pieniężna na zakup środków czystości i higieny osobistej albo środki czystości i higieny osobistej; 

2) pomoc w formie nauki języka polskiego i podstawowych materiałów niezbędnych do nauki tego języka; 

3) pomoce dydaktyczne dla dzieci korzystających z nauki i opieki w publicznych placówkach, szkołach podstawowych lub szkołach ponadpodstawowych; 

4) finansowanie przejazdów środkami transportu publicznego: 

a) w celu leczenia lub poddania się szczepieniom ochronnym, 

b) w innych szczególnie uzasadnionych przypadkach.

W zamian za wyżywienie dziecka do ukończenia przez nie 6 lat lub ucznia szkoły podstawowej lub szkoły ponadpodstawowej przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Świadczenia z pomocy społecznej mogą otrzymać także osoby posiadające w Polsce- status uchodźcy, zezwolenie na pobyt stały, ochronę uzupełniającą. W ograniczonym zakresie także osoby posiadające zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany.