Jestem obywatelem Ukrainy, posiadam PESEL wydany przed 24 lutego 2022 r. czy muszę lub mogę ubiegać się o wydanie kolejnego nr PESEL na podstawie specustawy?

12 miesięcy temu
4 minut

Aktualizacja: 08.02.2023

Na mocy „specustawy” numer PESEL nadaje się na wniosek:

1.     obywatela Ukrainy, który wjechał legalnie do Polski od dnia 24 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Polski;

2.     nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego małżonka obywatela Ukrainy, o ile przybył on na terytorium Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy;

3.     obywatela Ukrainy posiadającego Kartę Polaka, który wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych opuścił Ukrainę w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Polski.

4.     Na wniosek opiekuna prawnego dzieciom urodzonym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez matkę, która jest określoną wyżej osobą (tj. jest obywatelką Ukrainy, która przybyła na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa lub obywatelką Ukrainy posiadającą Kartę Polaka, która wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyła na terytorium Polski lub jest osobą nieposiadającą obywatelstwa ukraińskiego małżonką obywatela Ukrainy, o ile przybyła na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa).

Wyżej wymienieni obywatele Ukrainy oraz członkowie ich rodzin mogą złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL na podstawie „specustawy” także gdy wcześniej został im już nadany numer PESEL w Polsce. W takiej sytuacji organ gminy pobierze od nich odciski palców i fotografie, a następnie uzupełni dane zawarte już w rejestrze o informacje wymagane „specustawą”. Cudzoziemiec otrzyma nowy dokument potwierdzający posiadanie numeru PESEL nadanego na podstawie „specustawy” („UKR”).

Organy gminy podnoszą, iż uzyskanie numeru PESEL w trybie przewidzianym „specustawą” jest konieczne do korzystania z uprawnień przewidzianych w tejże ustawie. Nie jest to prawda. Po pierwsze, posiadanie numeru PESEL jest faktycznie konieczne, ale tylko w odniesieniu do kilku uprawnień przewidzianych „specustawą”, tj.:

1.     prawa do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium RP na takich samych zasadach jak obywatele polscy (prawo „pod warunkiem uzyskania przez obywatela Ukrainy numeru PESEL”);

2.     prawa do świadczeń np. rodzinnych (wniosek o przyznanie tych świadczeń musi zawierać numer PESEL wnioskodawcy);

3.     prawa do pomocy społecznej (tylko dla obywateli Ukrainy wpisanych do rejestru PESEL);

4.     pomocy w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę (tylko dla obywateli Ukrainy wpisanych do rejestru PESEL).

Po drugie, „specustawa” nie wymaga w odniesieniu do żadnego z powyższych uprawnień, by obywatel Ukrainy miał nadany PESEL w trybie „specustawy”. Uprawnienia te zatem przysługują także osobom, które posiadają numer PESEL nadany na podstawie innych przepisów.

Biorąc jednak pod uwagę, iż:

1.     niektóre urzędy gminy wprost wymagają uzyskania numeru PESEL w trybie „specustawy” by korzystać z uprawnień przewidzianych tą ustawą, a

2.     zaświadczenie o nadaniu numeru PESEL „UKR” może być jedynym dokumentem, który potwierdza bycie beneficjentem „specustawy” (chyba, że dysponujemy elektronicznym dokumentem w aplikacji mobywatel)

zaleca się wszystkim uprawnionym obywatelom Ukrainy i członkom ich rodziny, którzy mają już numer PESEL, by ponownie o niego wystąpili w trybie przewidzianym „specustawą”.

UWAGA! O nadanie numeru PESEL na podstawie „specustawy” nie mogą się ubiegać osoby:

1.     posiadające:

a) zezwolenie na pobyt stały,

b) zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,

c) zezwolenie na pobyt czasowy,

d) status uchodźcy,

e) ochronę uzupełniającą,

f) zgodę na pobyt tolerowany;

2.     ubiegające się o udzielenie ochrony międzynarodowej.

Warto wiedzieć 

– termin na złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL wynosi 30 dni;

– osobom niepełnosprawnym, które nie są w stanie stawić się osobiście w urzędzie gminy, organy zapewnią możliwość złożenia wniosku w miejscu ich pobytu;

– numer PESEL będzie mógł być nadany z urzędu osobom, które nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnej i nie mają wyznaczonego opiekuna prawnego.

Informacje rządowe dotyczące ubiegania się o numer PESEL w trybie „specustawy”:https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-numer-pesel-oraz-profil-zaufany–usluga-dla-obywateli-ukrainy