Kto i na jakich zasadach może wystąpić od 1.04.23 o pobyt czasowy (w ramach specustawy) w Polsce?
Aktualizacja: 24.08.2023
W wyniku opublikowania w dniu 27 stycznia 2023 roku ustawy z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego kraju oraz niektórych innych ustaw doszło do nowego uregulowania kwestii możliwości składania przez osoby objęte ochroną czasową w Polsce wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce.
Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów, o pobyt czasowy w Polsce mogą ubiegać się obywatele Ukrainy korzystający z ochrony czasowej w Polsce (czyli zasadniczo osoby z PESEL UKR), wyłącznie jeśli celem ich pobytu w Polsce będzie:
– wykonywanie pracy,
– wykonywanie pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (Blue Card) lub
– prowadzenie działalności gospodarczej.
Złożenie wniosków pobytowych przez takie osoby jest możliwe od dnia 1 kwietnia 2023 roku.
Wniosek można złożyć do wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Wyjątkowo, obywatele Ukrainy ubiegający się o jedno z ww. zezwoleń na pobyt czasowy będą zwolnieni z obowiązku osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim, jeśli wcześniej oddali odciski linii papilarnych podczas uzyskiwania PESEL UKR. Jeśli jednak tego nie uczynili, osobiste stawiennictwo w urzędzie wojewódzkim w celu oddania odcisków linii papilarnych będzie konieczne, jednak wyjątkowo już po wydaniu decyzji pobytowej (najpewniej w momencie osobistego odbioru karty pobytu czasowego).
Do dnia 4 marca 2024 r. udziela się zezwolenia na pobyt czasowy obywatelom Ukrainy niespełniającym ustawowych wymogów warunkujących udzielenie zezwolenia, chyba że:
– dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu i pobytu,
– wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego,
– w toku postępowania cudzoziemiec złożył wniosek zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane albo zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego
Zezwolenia, o którym mowa powyżej, udziela się na okres 1 roku licząc od daty wydania decyzji.
Jeśli jednak obywatel Ukrainy wykaże, że spełnia wszystkie wymogi udzielenia mu zezwolenia na pobyt czasowy przewidziane dla danego celu pobytu (w celu wykonywania pracy, w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub w celu prowadzenia działalności gospodarczej), może od 1 kwietnia 2023 roku ubiegać się o udzielenie mu zezwolenia na maksymalny, 3-letni okres.
Warto pamiętać, że w przypadku wszystkich obywateli Ukrainy, którzy ubiegają się lub będą ubiegać o zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, do dnia 4 marca 2024 r. roku nie stosuje się wymogu wykazania, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej osiągnięto w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy odpowiednio wysoki dochód, lub że zatrudnia się odpowiednią liczbę pracowników, lub że prowadzi się działania, które pozwolą w przyszłości osiągnąć wymagany dochód. Jest to istotne ułatwienie przewidziane dla nowopowstałych firm, dające obywatelom Ukrainy szansę na kartę pobytu nawet wtedy, jeśli założone przez nich firmy jeszcze nie osiągnęły wystarczających dochodów i dopiero się rozwijają.
Niestety, obecnie specustawa nie przewiduje możliwości ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy, nawet po 1 kwietnia 2023 roku, przez dzieci objęte w Polsce ochroną czasową, nawet jeśli są dziećmi osób uprawnionych od 1 kwietnia 2023 roku do złożenia wniosku o pobyt czasowy.
Przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na różne cele pobytu oraz wymagane dokumenty można znaleźć na stronie: https://migrant.wsc.mazowieckie.pl/pl/pliki-do-pobrania/314.
Zalecamy, by przed dniem 1 kwietnia 2023 roku zweryfikować na stronie internetowej właściwego urzędu wojewódzkiego, jakie dokumenty wymagane są od obywateli Ukrainy objętych ochroną czasową, a ubiegających się o zezwolenie na pobyt czasowy oraz jaki w danym urzędzie przewidziano tryb i sposób składania wniosków, ponieważ może się on różnić w zależności od województwa.