Wjechałem do Polski z Ukrainy 1.03.2022. Nie wystąpiłem o numer PESEL. Czy to znaczy, że nie mogę otrzymać świadczeń medycznych?

10 miesięcy temu
4 minut

Aktualizacja: 07.02.2023

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że posiadanie numeru PESEL z adnotacją UKR nie wydaje się być warunkiem koniecznym do uzyskania bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce przez obywateli Ukrainy objętych specustawą tj. tych którzy:

–  wjechali na terytorium RP od 24 lutego 2022 roku w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy,

– zgłosili zamiar pozostania na tym terytorium.

Specjalny numer PESEL nadawany obywatelom Ukrainy jest jednym ze sposobów weryfikacji, czy danemu cudzoziemcowi przysługuje uprawnienie do świadczeń medycznych.

Zgodnie z komunikatem NFZ, weryfikacja uprawnień do świadczeń medycznych dla osób uprawnionych na mocy specustawy odbywa się:

1. PRZED WEJŚCIEM W ŻYCIE SPECUSTAWY (od 24 lutego do 11 marca 2022 roku) na podstawie każdego dokumentu, który potwierdza tożsamość, m.in.:

  1. paszportu obywatela Ukrainy ze stemplem Straży Granicznej RP,
  2. zaświadczenia wydanego przez Straż Graniczną RP,
  3. dowodu osobistego,
  4. prawa jazdy,
  5. aktu małżeństwa,
  6. aktu urodzenia,
  7. innego dokumentu poświadczającego status ukraińskiego obywatelstwa, przekroczenia granicy, miejsce przekroczenia granicy; status małżonka obywatela Ukrainy, pokrewieństwo w przypadku najbliższej rodziny obywatela Ukrainy z Kartą Polaka

2. PO WEJŚCIU W ŻYCIE SPECUSTAWY (od 12 marca 2022 roku) dodatkowo na podstawie:

  1. specjalnego numeru PESEL nadawanego obywatelom Ukrainy,
  • e-dokumentu (osoby pełnoletnie, które zarejestrują się w gminie i zostanie nadany im numer PESEL oraz założą profil zaufany, mogą aktywować e-dokument poświadczający status osoby uprawnionej),
  • wydruk potwierdzenia utworzenia profilu zaufanego osoby uprawnionej (zawiera: imię i nazwisko, numer PESEL).

Źródło: https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/pomoc-dla-obywateli-ukrainy-zagwarantowana-w-specustawie-o-czym-musza-wiedziec-swiadczeniodawcy,8157.html

Zgodnie z aktualnym brzmieniem specustawy w przypadku nadania numeru PESEL w trybie specustawy uznaje się, że osobie, której nadano ten numer, przysługuje uprawnienie do opieki medycznej, ale nie przesądzono expressis verbis, aby nadanie numeru PESEL było warunkiem koniecznym do takiego uznania.

Wykładnia przepisów specustawy prowadzi jednak do wniosku, że opieka medyczna przysługująca w zakresie, w jakim osobom objętym obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym przysługuje prawo do świadczeń na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. zm.7) ), z wyłączeniem leczenia uzdrowiskowego i rehabilitacji uzdrowiskowej, a także podania produktów leczniczych wydawanych świadczeniobiorcom w ramach programów polityki zdrowotnej ministra właściwego do spraw zdrowia, warunkowana jest spełnieniem następujących przesłanek:

1) posiadanie obywatelstwa ukraińskiego lub bycie małżonkiem osoby obywatelstwa ukraińskiego (o ile nie posiada się obywatelstwa polskiego lub innego państwa UE),

2) wjazd na terytorium RP po 24 lutego 2022 r.

3) zadeklarowanie zamiaru pobytu na terytorium RP,

4) wystąpienie o numer PESEL ukr, w terminie 30 dni od dnia wjazdu.

Należy zastrzec, że specustawa nie znajduje zastosowania do obywateli Ukrainy posiadających:

a) zezwolenie na pobyt stały,

b) zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,

c) zezwolenie na pobyt czasowy,

d) status uchodźcy,

e) ochronę uzupełniającą,

f) zgodę na pobyt tolerowany,

g) zgodę na pobyt ze względów humanitarnych;

a także  którzy:

a) złożyli w Rzeczypospolitej Polskiej wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej lub w imieniu których takie wnioski zostały złożone,

b) zadeklarowali zamiar złożenia wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 28 ust. 1 lub art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1108 i 1918 oraz z 2022 r. poz. 583) lub których takie deklaracje zamiaru dotyczą.

Wobec powyższego zalecamy, aby każdy obywatel Ukrainy, który wjechał na terytorium RP po 24 lutego 2020 r. pozyskał numer PESEL Ukr w terminie 30 dni od dnia wjazdu na to terytorium.