Wniosek Komisji Europejskiej o wprowadzenie tymczasowej ochrony dla uciekinierów z Ukrainy

1 rok temu
4 minut

Wniosek Komisji Europejskiej o wprowadzenie tymczasowej ochrony dla uciekinierów z Ukrainy

Komisja Europejska wystąpiła do Rady Europejskiej o stwierdzenie istnienia masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy i wprowadzenie tymczasowej ochrony. Tym samym zainicjowała – po raz pierwszy w historii – uruchomienie rozwiązań ochronnych przewidzianych dyrektywą Rady 2001/55/WE.

Po co?

Komisja podkreśliła, że: „Tymczasowa ochrona jest właściwym instrumentem w obecnej sytuacji”. Tymczasowa ochrona zapewni uciekinierom z Ukrainy odpowiedni i porównywalny poziom ochrony we wszystkich państwach członkowskich. Wprowadzenie ochrony tymczasowej jest również korzystne dla państw członkowskich: pozwoli na odciążenie ich systemów azylowych i skuteczne zarządzanie napływem uciekinierów z terytorium Ukrainy.  

Kto skorzysta?

Komisja proponuje, by ochrona tymczasowa objęła następujące kategorie osób wysiedlonych począwszy od 24 lutego 2022 r. w następstwie inwazji wojskowej rozpoczętej przez rosyjskie siły zbrojne w tym dniu:

a)  obywateli Ukrainy zamieszkujących w Ukrainie (dalej: obywatel Ukrainy)

b) obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przebywających legalnie w Ukrainie, których bezpieczny i trwałych powrót do ich państwa lub regionu pochodzenia jest niemożliwy. Do tej kategorii dyrektywa ma zaliczać osoby z długotrwałymi pobytami bez żadnych dodatkowych warunków, natomiast  osoby z ochroną międzynarodową oraz osoby poszukujące azylu w Ukrainie – pod warunkiem, że nie mogą wrócić do swojego kraju pochodzenia.

c) członków rodziny powyższych osób, niezależnie od tego, czy członek rodziny mógłby bezpiecznie i trwale powrócić do swojego państwa lub regionu pochodzenia.

Członek rodziny to:

a) małżonek lub będący stanu wolnego partner, z którym obywatel Ukrainy lub obywatel państwa trzeciego pozostaje w stałym związku (tylko jeżeli prawo lub praktyka danego państwa członkowskiego traktuje pary niepozostające w związku małżeńskim w sposób porównywalny do par pozostających w związku małżeńskim, zgodnie z jego prawem odnoszącym się do cudzoziemców)

b) małoletnie i niepozostające w związku małżeńskim dzieci lub dzieci małżonka obywatela Ukrainy lub obywatela państwa trzeciego, niezależnie od tego, czy urodziły się w związku małżeńskim, poza związkiem, czy są przysposobione

c)inni bliscy krewni, którzy mieszkali razem jako jedna rodzina w czasie, kiedy wystąpiły okoliczności prowadzące do masowego napływu wysiedleńców i którzy byli w tym czasie całkowicie lub częściowo na utrzymaniu obywatela Ukrainy lub obywatela państwa trzeciego.

Rodzina musiała istnieć już w czasie wystąpienia okoliczności prowadzących do masowego napływu wysiedleńców.

Państwa członkowskie mogą zdecydować o rozszerzeniu powyższych kategorii, a zatem objęciu ochroną tymczasową większej liczby osób. Komisja zachęca państwa członkowskie do tego rozwiązania w stosunku do osób, które znalazły się na terytorium UE tuż przed 24 lutego 2022 r. (zarówno w związku z eskalacją napięcia na terytorium Ukrainy jak i w celach turystycznych lub zawodowych).

Na jak długo ochrona?

Ochrona tymczasowa udzielana jest na jeden rok, z możliwością przedłużenia.

Jakie prawa dla beneficjentów ochrony tymczasowej?

Obywatele Ukrainy, obywatele państw trzecich i członkowie ich rodzin, którzy zostaną objęci ochroną tymczasową, będą mieli prawo m.in. do:

  • otrzymania dokumentu pobytowego
  • pracy i działalności gospodarczej
  • odpowiedniego zakwaterowania oraz, gdzie konieczne, niezbędnych środków do uzyskania zakwaterowania
  • pomocy społecznej
  • opieki medycznej
  • edukacji dla dzieci
  • łączenia rodzin.

Co dalej?

Wniosek Komisji Europejskiej to na razie tylko propozycja. Trafił do Rady Europejskiej, która musi go rozważyć. To Rada podejmie decyzję, czy wprowadzić ochronę tymczasową w związku z konfliktem zbrojnym na Ukrainie.